„Z każdym rokiem niemal ubywa w odwiecznej naszej Wielkopolsce jeden lub więcej starych i do niedawna jeszcze zamożnych rodów szlacheckich.... Do rodzin tych należą i Gozdawici Drwęscy, którzy w zeszłym jeszcze stuleciu poważne w gronie domów wielkopolskich zajmowali stanowisko i z wielu znacznymi domami byli bliskimi węzłami krwi połączeni”. Teodor Żychliński, Złota Księga szlachty polskiej

Nieczęsto się zdarza, żeby trzy pokolenia jednej rodziny pisały diariusze. I żeby te diariusze prowadziły ze sobą rodzaj rozmowy. Przewijają się w nich nie tylko z trzech stron od wewnątrz oglądane pikantne nieraz tajemnice rodzinne, nie tylko nazwiska wielu utytułowanych rodzin, ich życia świątki, piątki i niedziele, ale także głośne wydarzenia historyczne oglądane i komentowane od salonów, a niekiedy od kuchni, przynosząc zaskakujące nieraz detale i jeszcze bardziej zaskakujące oświetlenia. Ta historia zaczyna się w XIX wieku, kończy w XXI. Nieledwie wczoraj.

PROF. ZW. DR HAB. WALDEMAR ŁAZUGA. Kierownik Zakładu Myśli i Kultury Politycznej Instytutu Historii UAM. Autor m.in.: Ostatni stańczyk. Michał Bobrzyński – portret konserwatywny; Rządy polskie w Austrii. Gabinet Kazimierza hr. Badeniego (1895-1897); Gabriel Narutowicz. Pierwszy Prezydent Rzeczypospolitej (wespół z Januszem Pajewskim); Znany – nieznany prezydent Poznania. Rzecz o Jarogniewie Drwęskim; Zrozumieć dzieje. Wiek XIX; Kalkulować… Polacy na szczytach c.k. monarchii; Okiem stańczyka; Tysiąc skarbów Krakowa. Dzieje i sztuka. Za książki wielokrotnie nagradzany nagrodami rektorskimi ministerialnymi, a także nagrodą Klio i Nagrodą im. Wacława Felczaka i Henryka Wereszyckiego.

Wszyscy wokół albo oszuści, albo komedianci, albo ludzie bezdennie słabi. Ja miotam się bezsilnie, bo oczywiście „babie” nie pozwoli przecież nikt z tych mężów stanu polityki prowadzić, a tymczasem wierzcie mi, że my byśmy tę politykę o całe niebo dalej i lepiej prowadziły niż oni! – pisała w 1916 r. do męża Zofia Moraczewska.

100 lat temu Polki wywalczyły sobie prawa wyborcze. Do Sejmu Ustawodawczego, który miał na nowo określić sposób funkcjonowania państwa polskiego po odzyskaniu niepodległości, weszło 442 mężczyzn i 8 kobiet – była wśród nich Moraczewska. Nazywano je posełkami albo posełkiniami, czasem poślicami. Wywodziły się z różnych środowisk, ale – często wbrew swoim partiom – działały wspólnie w sprawach, które uważały za ważne: sprawach kobiet.

Nie mają swoich ulic, nie mają pomników, nie uczy się o nich w szkołach. Kim były posełki, o co walczyły i jaki poniosły koszt tej walki?

Pogłębione spojrzenie na twórczość dwóch skandalistek żyjących w wiktoriańskiej Anglii, których historia rezonuje do dziś.

"Vogue"

Nagrodzone prestiżową National Book Critics Circle Award Buntowniczki przedstawiają porywającą historię dwóch niezwykłych kobiet, Mary Shelley, autorki kultowego Frankensteina, oraz jej matki, Mary Wollstonecraft – angielskiej prekursorki feminizmu.

Obydwie zyskały sławę jako pisarki, pokochały błyskotliwych acz trudnych do zniesienia mężczyzn i wychowywały samotnie nieślubne dzieci. Obie żyły na wygnaniu, musiały walczyć o swoją pozycję na świecie, a przy tym przełamywały po kolei wszystkie możliwe konwencje – Wollstonecraft ganiała piratów po Skandynawii i pożeglowała do Paryża, by wziąć udział w Wielkiej Rewolucji, natomiast Shelley uciekła z domu łodzią rybacką z żonatym mężczyzną oraz stawiała czoła neapolitańskim bandytom.

A co być może najważniejsze – obydwie głosiły, że prawa i przywileje kobiet powinny być ważne dla wszystkich.

Na kartach tej niesamowitej i odkrywczej biografii spotykają się dwie wizjonerki, którym nie dane było się poznać, ale mimo to pozostawiły po sobie wspólne, ogromne dziedzictwo. Jako pisarki, myślicielki i kobiety.

Przekład: Paulina Surniak

Książkę czyta się błyskawicznie, niczym najlepszą powieść zaludnioną fascynującymi postaciami. Trudno się jej oprzeć!

"The Seattle Times"

Czym są Wyspy Owcze? I czemu w ogóle nazywają się Owcze, skoro właściwsze byłoby nazwanie ich Ptasimi?

Wedle jednej z legend, wulkaniczny archipelag osiemnastu skał porzuconych na Atlantyku, potocznie zwany Farojami, powstał z brudu zza paznokci Boga, zebranego w trakcie tworzenia świata. Wedle innej, uformował się z ostatniego zęba, który wyleciał z paszczy pokonanego Stoorworma, potężnego morskiego węża.

To miejsce pełne paradoksów, do dziś pomijane przez niektórych kartografów i serwisy meteorologiczne. Tu kiedyś żyły białe kruki, szczęście przynosiły rybie skrzela, a noga od stołu odegrała ważną rolę w historii farerskiej poczty.

Jeśli koniec świata ma swój własny koniec, to znajduje się on właśnie tutaj.

Autorem książki oraz bloga o tym samym tytule jest Maciej Brencz – poznaniak z dziada pradziada i pasjonat wszystkiego, co farerskie. Gdy odwiedza Wyspy, zawsze wraca z nadbagażem owczej literatury i gigabajtami cyfrowych wspomnień.

https://farerskiekadry.pl/

https://www.facebook.com/FarerskieKadry/

Nieznana historia udziału Polaków w gorączkach złota!

XIX-wieczna gorączka złota do dziś rozpala wyobraźnię. Jej fenomen nie ominął także Polaków, którzy mimo iż pozbawieni własnego państwa, aktywnie uczestniczyli w eksploracji ówczesnego świata. Tym, co wyróżniało ich na tle innych poszukiwaczy przygód, było doskonałe wykształcenie, niezwykła zaradność oraz przeważnie powstańcza przeszłość.

Podążając tropem polskich zesłańców, emigrantów i podróżników, którzy w XIX wieku znaleźli się na złotonośnych obszarach Syberii, Kalifornii, Australii, Nowej Zelandii i Afryki Południowej, autor przedstawia dokonania Polaków, którzy dali się porwać temu szaleństwu. Zdarzali się wśród nich typowi awanturnicy, ale w większości byli to wytrawni globtroterzy lub przedsiębiorcy wysyłani na polecenie władz do badań geologicznych i eksploatacji. Mało znany jest wkład wielkiego odkrywcy Pawła Edmunda Strzeleckiego w poznanie złotodajnych terenów Australii. Inni byli świadkami niecodziennych wydarzeń - Sygurd Wiśniowski brał udział w koronacji lokalnego króla na Fidżi, a Eugeniusza Żmijewskiego gościł tajemny przywódca buddyjskich Buriatów.

Wiedli pełne niebezpieczeństw i wyrzeczeń życie, ciężko pracując na poprawę swojego losu. Do nielicznych fortuna się uśmiechnęła, kilku zostało uznanymi naukowcami, wielu zostawiło po sobie fascynujące wspomnienia.

Ryzyko jest szlachetną rzeczą - Eugeniusz Żmijewski, eksploatator Syberii

Największa wyprawa naukowa w historii!

Stephen R. Bown - autor książki „Amundsen. Ostatni wiking” zabiera nas w fascynującą i niebezpieczną XVIII-wieczną podróż. Wyprawa nazwana Wielką Ekspedycją Naukową miała za zadanie zbadać obszary od Petersburga przez Syberię aż po wybrzeża Ameryki Północnej. Zlecona przez cara Piotra I Wielkiego kosztowała jedną szóstą rocznych przychodów Imperium Rosyjskiego. Dowodzona przez legendarnego Duńczyka – Vitusa Beringa obejmowała ponad trzy tysiące naukowców i żeglarzy. Była jednym z najbardziej ambitnych i tragicznych przedsięwzięć w annałach historii morskiej i arktycznej.

„Wyspa niebieskich lisów” to pasjonująca opowieść o czasach wielkich wypraw, kiedy naukowcy byli prawdziwymi bohaterami i niebezpieczeństwa doświadczali na własnej skórze.

Przekład: Krzysztof Cieślik, Łukasz Konatowicz

Helga Flatland udowadnia, że jest jednym z najsilniejszych głosów nowego pokolenia norweskich pisarzy.

Ta kolacja przypominała scenę z klasycznego, mrocznego skandynawskiego dramatu. Tyle tylko, że nikt nie wyjawił skrywanej przez lata rodzinnej tajemnicy.

To miał być spokojny urlop z okazji siedemdziesiątych urodzin Sverrego. Gdy Liv, Ellen i Håkon słyszą, że ich rodzice rozwodzą się po czterdziestu latach małżeństwa, wydają się zupełnie zdezorientowani. Choć od dawna są już dorośli, mają własne rodziny i problemy, ta wiadomość destabilizuje ich życie. Czy wszystko, w co do tej pory wierzyli, jest fikcją?

Helga Flatland buduje znakomite portrety psychologiczne swoich bohaterów i pokazuje, że jest świetnym obserwatorem współczesności. W świeżym, bezpretensjonalnym stylu odsłania najgłębiej ukryte w nas obawy i traumy.

Przekład: Karolina Drozdowska

W tym portrecie zwyczajnej rodziny drzemie szczypta Ingmara Bergmana. Wnika pod skórę i rozdziera serce.

„Adresseavisen”

Pożegnanie z Afryką to autobiograficzna i najbardziej znana powieść duńskiej pisarki. Napisana w pięknym, zmysłowym stylu, z jednej strony ukazuje niepowtarzalne piękno Czarnego Lądu, z drugiej obnaża różnice między kulturą a naturą. Jest pełna współczucia, zrozumienia i szacunku dla drugiego człowieka. Blixen utrwaliła portret Afryki, której już nie ma. Afryki czasów kolonialnych, tworzonej przez przenikające się kultury miejscowych i przyjezdnych, próbujących narzucić swoje reguły, często związane z brakiem poszanowania dla lokalnej społeczności.

W nagrodzonym siedmioma Oscarami filmie Sidneya Pollacka niezapomniane kreacje stworzyli Meryl Streep i Robert Redford.

Przekład: Józef Giebułtowicz

AMERICAN DREAM OCZAMI NAJSŁYNNIEJSZYCH SYJAMSKICH BLIŹNIĄT

Chang i Eng mieli po 17 lat, gdy opuścili rodzinny Syjam. Mieli wrócić do domu po pięciu latach, to jednak nigdy nie nastąpiło. Zrośnięci na klatce piersiowej pasem tkanki chrzęstnej i dzielący wspólną wątrobę bracia ruszyli w podróż po Stanach Zjednoczonych. W ciągu dekady zdobyli sławę, majątek i amerykańskie obywatelstwo. Kupili ziemię i niewolników, postawili dom na południu i poślubili dwie białe siostry, z którymi wychowali sporą gromadkę dzieci. Jednak jak to czasem bywa z amerykańskim snem – legł w gruzach równie szybko, jak na początku się ziścił.

Yunte Huang przybliża nieprawdopodobną historię pierwszych określonych tym mianem syjamskich bliźniaków. Pokazuje narodziny gwiazd w szczytowym okresie rozwoju amerykańskiego przemysłu rozrywkowego. Lecz choć zapracowali na swój sukces i osiągnęli status zamożnych właścicieli ziemskich, całe życie byli postrzegani jako „dziwadła” z pokazów cyrkowych. Ta nietuzinkowa książka dotyka wielu zjawisk, które stanowiły punkty zapalne w Stanach Zjednoczonych XIX wieku. Płynie pod prąd mitu amerykańskiego indywidualizmu i jednocześnie stanowi znakomity komentarz do czasów, w których żyjemy.

Po latach służby jako obwoźna atrakcja, sławni „Bracia Syjamscy”, Chang i Eng Bunkerowie, osiedlili się w małej mieścinie w Karolinie Północnej i wiedli życie dziewiętnastowiecznej południowej szlachty, innymi słowy – identyfikując się z klasą białych ciemiężycieli, płodząc co najmniej 21 dzieci i wysyłając synów na wojnę secesyjną, by walczyli po stronie Konfederacji. Huang w swojej wnikliwej i porywającej opowieści doskonale wyłapuje ironię tej historii.

„The New York Times”, Times Critics′ Top Books of 2018

Yunte Huang to pochodzący z Chin i mieszkający od 1991 roku w USA pisarz, wykładowca uniwersytecki i stypendysta Guggenheima, zdobywca nagrody im. Edgara Allana Poe za najlepszą książkę krytyczną/biograficzną (Charlie Chan: The Untold Story of the Honorable Detective and His Rendezvous with American History). Jego druga książka, Inseparable: The Original Siamese Twins and Their Rendezvous with American History znalazła się w finale nagrody National Book Critics Circle Award (ogłoszenie wyników nastąpi w marcu 2019).

Przekład: Maciej Miłkowski

Największy kryzys uchodźczy od czasów II wojny światowej

Ulet – piętnastoletni Somalijczyk dostał się wreszcie na łódź z innymi uchodźcami. Był sam – bez rodziny i przyjaciół. Podróżujący z nim Somalijczycy wiedzieli, że w Libii był więziony, torturowany i głodzony. To nieprawdopodobne, że udało mu się dotrzeć do Europy. Gdy łódź zbliżała się do wybrzeży Włoch, Ulet obserwował ruch fal i majaczącą na horyzoncie ziemię. Wtedy stracił przytomność. Mimo półgodzinnej reanimacji nie udało się go uratować – zmarł na obrzęk płuc. Gdyby zmarł w Libii, nikt by o tym nie usłyszał.

W 2015 roku państwa członkowskie Unii Europejskie otrzymały ponad dwukrotnie więcej wniosków o azyl, niż rok wcześniej. Najwięcej imigrantów przybywało z Syrii, Afganistanu i Iraku – krajów pogrążonych w wieloletnim kryzysie.

Konwencja Genewska mówi, że uchodźcami są osoby zmuszone opuścić kraj pochodzenia. Definicja ta nie obejmuje osób stanowiących wśród uchodźców większość: tych, którzy nie mogą korzystać z ochrony międzynarodowej, którzy utknęli w Jemenie, Sudanie Południowym, Demokratycznej Republice Konga. To uchodźcy zapomniani, ponieważ nie są oni uchodźcami. Są przesiedleńcami wewnętrznymi.

W tym poruszającym reportażu, Agus Morales przygląda się im wszystkim. Podąża z imigrantami, którzy przekraczają granicę meksykańsko-amerykańską, żyje w obozach w Jordanii, pływa z uciekinierami barką po Morzu Śródziemnym. Próbuje ich zrozumieć, powiedzieć kim są, skąd przychodzą i dlaczego. I odkrywa to, co jest najbardziej przerażające – że to ludzie tacy jak ty, o tym samym wyglądzie, marzeniach i uczuciach. Każdy z nas mógłby zostać uchodźcą.

Przekład: Marta Szafrańska-Brandt

Przedmowa: Martín Caparrós

Od nieudanej próby zabójstwa Bolesława Chrobrego podczas spotkania z cesarzem Henrykiem II, po dramatycznie dla Polski morderstwo Przemysła II, dzieje naszej pierwszej dynastii usiane są zamachami i spiskami na życie władców. Motywacje zamachowców nie zawsze były natury politycznej. Choć nie wszyscy Piastowie wiedli tak bujne życie, jak Kazimierz Wielki, próby ich usunięcia miewały także podłoże osobisto-erotyczne.

Jakie były dalsze losy zamachowców? Co popychało ich do czynów, które nie raz dramatycznie zmieniały dzieje Piastów i całego kraju? I jak Polska prezentowała się pod tym względem na tle „średniej europejskiej”?

Agnieszka Teterycz-Puzio – profesor dr hab., wykładowca historii w Akademii Pomorskiej, autorka kilku biografii polskich władców średniowiecznych oraz uznanej książki Polscy krzyżowcy.

Najkrwawsza bitwa wojny wietnamskiej

Obok książek Marka Bowdena trudno przejść obojętnie. Jest on autorem tak znanych tytułów, jak: Helikopter w ogniu, Zabić bin Ladena, Polowanie na Escobara, według których nakręcono głośne filmy i seriale. Na podstawie Hue 1968 zapowiedziany jest serial, a udział reżysera Michaela Manna gwarantuje produkcję najwyższej jakości.

Hue 1968 to niezwykle plastyczny opis zmagań bojowych w największej z bitew stoczonej przez Amerykanów od czasów zakończenia II wojny światowej. Dzięki bezprecedensowemu dostępowi do archiwów wojennych w USA i Wietnamie oraz wywiadów z uczestnikami obu stron, Bowden opowiada o każdym etapie bitwy z różnych punktów widzenia. Taka wizja amerykańskiego "zwycięstwa” pokazuje nam obraz wojny znanej z wstrząsających obrazów Czasu apokalipsy Coppoli czy Full Metal Jacket Kubricka. Rozgrywana przez miesiąc i kosztująca 10 000 zabitych, bitwa o Hue była zdecydowanie najkrwawsza w całej wojnie. Kiedy się skończyła, amerykańska debata już nigdy nie podjęła tematu wygrania wojny, tylko sposobów wycofania się z niej.

Przekład: Mateusz Fafiński

„Bułgaria. Złoto i rakija” to fascynujący a zarazem intymny obraz miejsca, w którym nie tylko autorka się urodziła, ale także któremu oddała serce.

Dlaczego rakii nie pije się na raz? Kim jest bułgarski Indiana Jones i czy to prawda, że Bułgaria jest rajem dla archeologów? Dlaczego przeciętny Bułgar woli rozmawiać o ziołach niż o pogodzie? I w końcu, jak to się stało, że ten czarnomorski kraj zasłużył sobie na przydomek „Róża Europy”?

Bułgaria kojarzy nam się przede wszystkim z wczasami w PRL-u. Na wakacjach w Złotych Piaskach popijano pomarańczowy schweppes, a na pamiątkę każdy pakował do torby koniak Słynczew Briag. Kwitł nie tylko handel wymienny, ale także nawiązywały się wieloletnie przyjaźnie. A jaka jest współczesna Bułgaria?

Autorka pokazuje nam nieznane oblicze jednego z najciekawszych krajów Europy. Prowadzi nas nieznanymi szlakami, mierzy się z mitami, uwodzi znajomością miejsca i kultury.